Kuraklık Tarihi Gün Yüzüne Çıkardı: 822 Yıllık Altınapa Hanı Yeniden Ortaya Çıktı

Konya’nın tarihî mirası, yaşanan kuraklık nedeniyle günümüze sessiz bir çağrı yapıyor. Altınapa Barajı’nda su seviyesinin kritik düzeye inmesiyle birlikte, 1950 yılında baraj suları altında kalan 822 yıllık Altınapa Hanı yeniden görünür oldu. Selçuklu döneminin en eski eserlerinden biri olan han, adeta tarihin sayfalarından bugüne bir mektup gönderir gibi…

Bir Tarihî Eserin Hikâyesi: Altınapa Hanı

Anadolu Selçuklu Devleti’nin güçlü komutanlarından Şemseddin Altunapa tarafından 1201 yılında inşa ettirilen Altınapa Hanı, Konya-Beyşehir kervan yolu üzerinde, şehir merkezine 17 km uzaklıkta yer alıyor. Derbent yol kavşağındaki stratejik konumu nedeniyle yüzlerce yıl ticaret kervanlarına, yolculara ve askerî birliklere hizmet veren bu görkemli yapı, Horasan harcı ve kesme taşlarla inşa edilmiş. Sekiz asırdır depremlere, savaşlara ve doğanın zorlu koşullarına direnen han, 1950’de Altınapa Barajı’nın yapımıyla sular altında kalmış ve unutulmuştu.

Baraj Suları Çekilince Tarih Canlandı

Altınapa Barajı, 1950’de inşa edildiğinde bölgeye içme suyu sağlamak ve tarım arazilerini sulamak amacını taşıyordu. Ancak son yıllarda yaşanan şiddetli kuraklık, barajdaki su seviyesini tarihinin en düşük seviyelerine indirdi. Suların çekilmesiyle birlikte, hanın duvarları, kemerleri ve avlusu yeniden gün ışığına kavuştu. Tarih severler ve arkeologlar, bu beklenmedik keşif karşısında hem heyecan hem de hüzün duyuyor. Zira hanın ortaya çıkışı, aynı zamanda iklim krizinin Anadolu’daki yıkıcı etkilerini de gözler önüne seriyor.

“Tarih ve Doğa Arasında Bir Yüzleşme”

Altınapa Hanı’nın yeniden görünür olması, Konyalılar ve tarih uzmanları arasında karmaşık duygulara yol açtı. Bir yandan Selçuklu mimarisinin eşsiz örneği olan hanın korunması için çağrılar yükselirken, diğer yandan bölgedeki su krizinin ulaştığı boyut endişe verici. Tarihî eserin sular altında kalması, insanlığın doğayla mücadelesinin bir simgesiyken; şimdi kuraklık, bu mücadelenin başka bir yüzünü ortaya koyuyor.

Uzmanlar Uyarıyor: “Hem Tarihi Hem Doğayı Korumalıyız”

Konya’daki kuraklığın tarım ve yer altı su kaynakları üzerindeki etkisi zaten biliniyordu. Ancak Altınapa Hanı’nın ortaya çıkışı, krizin kültürel mirası da tehdit ettiğini gösterdi. Tarihçi Dr. Ayşe Yılmaz, “Bu durum, iklim değişikliğinin sadece bugünü değil, geçmişi de nasıl etkilediğinin kanıtı. Altınapa Hanı gibi eserleri korumak için acil önlemler alınmalı. Aynı zamanda su kaynaklarını doğru yöneterek geleceği kurtarmalıyız” diyor.

Altınapa Hanı’nın Geleceği Ne Olacak?

Konya İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü, hanın korunması için inceleme başlattı. Yetkililer, su seviyesinin düşmesiyle ortaya çıkan yapının acilen restorasyon ve koruma çalışmalarına alınması gerektiğini vurguluyor. Ancak hanın yeniden sular altında kalma ihtimali de göz ardı edilmiyor. Uzmanlar, “Bu eseri belgelemek ve dijital arşivini oluşturmak bile kültür mirası adına büyük bir adım olur” ifadelerini kullanıyor.

Konya Halkı Tarihiyle Buluştu

Bölge sakinleri, çocukluklarında dedelerinden dinledikleri Altınapa Hanı’nı ilk kez görmenin heyecanını yaşıyor. “Eskiden barajın orada bir han olduğunu söylerlerdi, ama görmemiştik. Şimdi torunlarıma anlatacağım bir hikâyem var” diyen 65 yaşındaki Mehmet Amca, duygularını böyle ifade ediyor.

Tarih Bize Ne Anlatıyor?

Altınapa Hanı’nın 8 asırlık direnişi, Anadolu’nun kadim hikâyesini yeniden hatırlatıyor. Suyun çekilmesiyle ortaya çıkan bu sessiz tanık, bize hem geçmişimizi sahiplenmemiz hem de doğayla uyum içinde yaşamamız gerektiğini fısıldıyor. Konya’da tarih ve kuraklık, aynı sahnede buluştu…